Larengofarengeal Reflü (LFR) nedir?
Larengofarengeal reflü ya da LFR, özel bir asit reflü türüdür. Asit reflü, mide suyu (asit dahil)nin midenizden yemek borusuna (yutma tüpü) yükseldiği durumdur. Asit reflü belirtileri genellikle göğsünüzdeki alt yemek borusunu etkiler. Ancak eğer LFR'niz varsa, reflü daha yüksek bir noktaya, larenksinize (ses kutusu) ve farinksinize (boğaz) doğru yayılma eğilimi gösterir
LFR aynı zamanda "ekstraozefageal" reflü olarak da adlandırılır, çünkü reflü yemek borusunuzun ötesine geçer. Bu, tipik asit reflüsünden farklı belirtilere neden olur - o kadar farklı ki, bunun bir reflü türü olduğunun farkına bile varmayabilirsiniz. LFR, mide yanması ve hazımsızlık yerine sesinizi, boğazınızı ve sinüzlerinizi tahriş etme eğilimindedir. Diğer reflü belirtileri olmadan LFR'niz olabilir, bu nedenle bazen "sessiz reflü" olarak adlandırılır
LFR ile Mide reflüsü / Gastro Özefageal Reflü Hastalığı (GÖRH) arasındaki fark nedir?
GÖRH, gastroözofageal reflü hastalığının kısaltmasıdır, aynı zamanda kronik asit reflü olarak da bilinir. Bu terimi genellikle mide asidinin düzenli olarak yemek borusuna yükseldiği durum için kullanırız. GÖRH genellikle alt yemek borusunu daha fazla etkilerken, LFR boğazınıza daha yüksek bir noktaya ulaşır. Bazı insanlar GÖRH'nın yanı sıra LFR'ye de sahip olabilir, ancak diğerleri sadece LFR belirtilerine sahiptir
Midenizden başlayarak yemek borusunuz boyunca ve boğazınıza kadar olan yolculuk için mide suyunun aşması gereken iki önemli koruyucu bulunmaktadır. Bunlar, alt ve üst özofageal sfinkterlerdir - boğazınızı üstten ve alttan kapatmaya yarayan kastan oluşan ve kasıldığında boğumlanarak kapak gibi işlev gören yapılar. Alt kapakçık, yemek borusunu ve midenizi ayırırken, üst kapakçık yemek borusunu ve boğazınızı ayırır
Normal asit reflüsü, alt özofageal sfinkterinizi (AÖS) zayıflatan bir şeyin mide içeriğinin yukarı doğru yemek borusuna geri akmasına izin verdiğinde meydana gelir. LFR ise üst özofageal sfinkterinizin (ÜÖS) uygun olmayan bir şekilde gevşediği durumda meydana gelir. Bu, zaten yemek borusunda bulunan reflünün daha yükseğe, boğazınıza doğru ilerlemesine yol açar. Bu iki sfinkteri etkileyen ve onların uygunsuz gevşemesine neden olan farklı faktörler bulunabilir
LFR'ye neden olabilen etkenler nelerdir?
Yemek borusunuzun kapakçıklarının maddeleri dışarıda tutmak için nasıl kapanacağını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bazı faktörler kasları zamanla zayıflatırken, diğerleri onları geçici olarak etkileyebilir. Çoğu hastayı etkileyen birden fazla faktör bulunmaktadır. Hekiminiz genellikle LFR'ye hangi faktörlerin neden olduğunu tam olarak bilemeyebilir, ancak genellikle bu faktörleri azaltırsanız reflü de azalır.
Alt özofageal sfinkter (AÖS)in zayıflamasına neden olan faktörler
AÖS mide asidli içeriğinin mideden geriye doğru yemek borusuna akmasına karşı ilk koruyucudur. Sık ve belirgin asit reflüsü, GÖRH belirtilerine neden olur, ancak yemek borusunda şikayet yaratmayan küçük miktarda reflünüz bazen olabilir. Yemek borusu, asit reflüsüne karşı birçok koruma katmanına sahip olduğundan, bu koruma duvarını aşındırmak çok kolay değildir. Boğazınızın aynı korumaya sahip olmadığını unutmayın
AÖS'yi geçici olarak zayıflatabilecek yaygın faktörler olarak şunlar sayılabilir:
-
İlaçlar. Bazı ilaçlar ÖSF üzerinde rahatlatıcı bir etkiye sahip olabilir, bunlar arasında:
- Benzodiazepin grubu ilaçlar, bir tür sedatif.
- Yüksek tansiyonu tedavi eden kalsiyum kanal blokerleri.
- Depresyon ve ağrıyı tedavi eden trisiklik antidepresanlar.
- Aspirin ve ibuprofen gibi nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ'ler).
- Astımın yaygın kullanılan bir ilacı olan teofilin.
- Menopoz için hormon replasman tedavisi (HRT) ilaçları.
-
Yiyecekler ve içecekler. AÖS'nizi etkileyebilecek yiyecekler ve içecekler şunları içerebilir:
- Kahve
- Çikolata
- Alkol
- Nane
- Sarımsak
- Soğan
-
Yaşam tarzı alışkanlıkları. Basit şeyler, AÖS'nizi geçici olarak zayıflatarak karın içindeki basıncı artırabilir veya onu kapalı tutmayı zorlaştırabilir
- Yemekten hemen sonra uzanmak veya yatmak
- Sırtüstü uyumak, AÖS'nizi mide içerisine gömer
- Daha büyük öğünler yemek, karın bölgenizi genişleterek sindirme süresini uzatabilir.
- Özellikle otururken karın etrafında sıkı giysiler veya kemerler giymek
İlerleyici olarak AÖS'nizi zayıflatabilecek yaygın faktörler şunlardır:
- Hiatal herni
- Midenizin diyaframındaki bir açıklıktan yukarı çıkması durumunda, AÖS de diyaframının üstüne çıkar ve kapatıcı kas desteğinden kısmen mahrum kalır
- Gebelik
- Birçok gebe, karın içindeki basınç arttığında geçici asit reflüsü yaşar. Hormonlar da bu duruma katkıda bulunur.
- Obezite
- Obezite, AÖS'nizi zaman içinde zayıflatabilecek karın basıncının sürekli yüksek olduğu bir durumdur. Aynı zamanda hormon seviyelerinizi etkileyebilir.
- Sigara içmek
- Tütün dumanının AÖS'nizi gevşetici bir etkisi vardır. Ayrıca, kronik basınç uygulayabilen öksürükle ilişkilidir ve hiatal herni için yaygın bir nedenidir.
LFR tedavi edilmezse neye yol açabilir? Larenjofarengeal reflü, şu komplikasyonlara neden olabilir:
- Aşırı mukus ve sık enfeksiyonlar
- Mide asidi, boğazınızdan ve sinüzlerinizden mukus salgılanmasını ve enfeksiyonları temizleme mekanizmalarını etkiler. Mukus, enfeksiyonları tuzaklayarak temizlenmelerine yardımcı olur. Mukus temizlenmezse, enfeksiyonlara da zemin hazırlanır ya da mevcut enfeksiyonların temizlenmesi zorlaşır
- Kronik ses ve boğaz tahrişi
- Kronik ses ve boğaz tahrişi, konuşma ve yutma yeteneğinizi etkileyebilir. Zamanla, ses telleri üzerinde büyüme (lezyonlar) geliştirebilir. Uzun süreli ses iltihabı (larenjit) aynı zamanda larengeal kanser geliştirme için de risk faktörüdür.
- Solunum komplikasyonları
- Larenksinizdeki asit, nefes borusu (trakea) üzerinden bronşiyal tüplere ve akciğerlere geçebilir. Küçük asit parçacıklarını fark etmeden, özellikle uykuda (sessiz aspirasyon) soluyabilirsiniz. Bu, bronşları tahriş edebilir ve enfeksiyonlara neden olabilir.
Ne yemeli içmeli ya da yememeli hangi yaşam tarzı değişiklikleri LFR'ye iyi gelir?
Daha küçük öğünler yiyin. Üç büyük öğün yerine beş veya altı mini öğün deneyin
Ağır, baharatlı ve asidik yiyecek ve içeceklerden kaçının
Akşam yemeğinizi erken yiyin. Yemekten sonra üç saat boyunca uzanmamaya veya yatmamaya çalışın
Sol tarafınıza yatarak uyuyun. Bu, alt özofageal sfinkterinizi mide içeriğinizin üzerinde bir hava boşluğunda konumlandırır ve uyurken reflüyü azaltır
Aşırı mide gazı oluşturacak durumlardan kaçının. Karbonatlı içeceklerden kaçının ve yavaş yemek yiyin, böylece hava yutmazsınız
Kronik mide gazınız varsa, tedavi edilmesi gereken bir sindirim bozukluğunuz olabilir
Karın içindeki basıncı azaltın. Bel çevrenizde gevşek kıyafetler giymek iyi bir başlangıçtır
Kilo verin, karın hacmini azaltmak her zaman iyidir. Gerekiyorsa kilo vermek için yardım alın
Sigarayı bırakın ve varsa alkolü en azından azaltın
Boğazım ve sesimi nasıl iyileştirebilirim?
Sesinizi nazikçe kullanın
Uzun bir telefon konuşması veya resmi bir sunum gibi uzun süreli konuşmalardan mümkün olduğunca kaçının. Bağırmaktan, fısıldamaktan, öksürmekten ve boğazınızı temizlemekten kaçının
Bol su için. Kafein, alkol ve naneli öksürük pastilleri gibi kurutucu maddelerden kaçının
Hatmi veya bal içeren bitki çayları rahatlatıcı olabilir
Sigaradan kaçının. Siz veya etrafınızdaki birisi sigara içiyorsa, duman maruziyeti boğazınızı ve ses tellerinizi tahriş eder. Ayrıca reflüyü kötüleştirir